انحطاط خرد سیاسی و سرگشتگی ایرانیان
بزرگ‌ترین مشکل ایران این است که پیکری بزرگ، اما ذهنی کوچک و چندپاره دارد. پیکرِ بزرگش، در روحِ مردمِ ایران، سوداهایی می‌دمد که تحقّقش در ظرفیتِ خِرَدِ بالفعلش نیست. یا بایستی پیکرِ ما خُرد گردد، یا باید بتوان خِرَدِ سیاسی و تاریخی‌مان را توسعه دهیم تا از ظرفیتِ نهفته در ایران، حداکثر بهره را ببرد.
اوّلین گام در این مسیر، فراتر رفتن از «ایران‌ایران‌کردن» است. عواطف و احساسات را باید کنار نهاد و وضعیتِ شکست‌خوردهٔ خودمان را پذیرا شد؛ شکستی که نه‌تنها شکستِ حکومت، بلکه شکستِ همهٔ ما، به‌ویژه نُخبگانِ فکری و سیاسی است.
این شکست را چگونه می‌توان نمایش داد؟ آن‌جا که وقتی متفکّرش سخن می‌گوید، به‌جای کمک به همگرایی، تفرّق را تشدید می‌کند؛ و نُخبگانِ سیاسی‌اش، عملشان، به‌جای بهبود اوضاع، وضعیت را بدتر می‌کند: وقتی اصلاح می‌کنی، اوضاع بدتر می‌شود؛ وقتی از حرکت بازمی‌ایستی، اوضاع باز بدتر می‌شود. گویی چرخِ انحطاط، مستقل از اراده و نوعِ کنشِ ما، در حالِ طی‌کردنِ مسیرِ خود است.
در این لحظه، نه می‌توان ایستاد و نه می‌توان حرکت کرد. دقیقاً معنایِ حیرانیِ یک ملّت و یک کشور همین است. شاید بایستی راهنما و شاقولی جُست که با وجودِ همهٔ بحران‌ها و تفرّق‌ها، امکانِ همگراکردنِ ما را فراهم سازد. خودِ ایران شاید همان شاقول باشد. امّا وقتی بدان تمسّک می‌کنیم، ناگهان تفرّق پدیدار می‌شود، نه وحدت؛ چرا که بیش از آن‌که امری متعیِّن باشد، یک روایت است. هر کس آن را به نحوی ترسیم می‌کند: یکی با تصویری از گذشته، دیگری با وضعِ اکنون، و دیگری با رؤیایِ فردا.
ما نیازمندِ موضوع و هدفی هستیم که ما را به لحظهٔ اکنون پیوند دهد، و به‌نظرم آن، همان است که در جنبشِ «زن، زندگی، آزادی» کانونی شد: نَفْسِ زندگی، در معنایِ عرفی و عینیِ آن.
ما نه به‌نامِ ایران در هر روایتش، بلکه برای تحقّقِ زیستنِ انسانی برای همگان، در پهنهٔ یک سرزمین باید با هم متحد شویم. لذا، مجدّداً باید به مفهومِ زندگی بازگشت و نوعی توافق دربارهٔ معنایِ عرفیِ درستِ آن دست یافت؛ توافقی که باعثِ وحدتِ درونیِ ما در لحظه‌لحظهٔ زندگیِ روزمره کنونی می‌گردد. اگر می‌توانستیم توافقی دربارهٔ «زندگیِ خوب» داشته باشیم، شاید می‌شد چرخِ انحطاط را از حرکت بازایستاند و مسیر آن را به سمتِ بهبود تغییر داد.
مهدی کاظمی زمهریر، ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۴
مصاحبه با دکتر کرمی درباره ” خرد سیاسی آشفته در ایران و آشفته‌گی‌های سیاسی ایرانیان” که در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ ، انجام شده است را از لینک زیر دنبال کنید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.