دکتر مهدی کاظمی زمهریر مدرس و پژوهشگر اندیشه سیاسی| محقق جریان روشنفکری در ایران

اسلام حبشی عنوانیست که فرید اسحاق (Farid Esack) به تجربه مسلمانان مهاجر در حبشه نهاده است. اسلام حبشی روایت گر تجربه زیسته شده مسلمانیست که در یک سرزمین غیراسلامی اما در صلح با مسلمانان امکان زیستن آزادانه یافته اند. این تجربه در مقابل دو تجربه " مکی" و " مدنی " قرار دارد که در یکی مسلمانان سرکوب می شدند و در دیگری حاکم بودن ولی در جدال با کفار خارج مدینه.

یکی از عزیزان از من در مورد نحوه انتخاب دانشگاه محل تحصیل در مقطع ارشد پرسیده اند. پیشنهاد من به این دوستان رعایت چند نکته مهم است. 

امروز فرصتی شد، تا مصاحبه دکتر حقیقت با آلکساندر دوگین را مطالعه کنم. ادبیات دوگین همانند نمونه ایرانی آن- فردید- هویت گرایانه و غرب ستیزانه است؛ چنین تفکری را نه در افق اندیشه بلکه در چارچوب ملاحظات سیاسی و عملی بایستی مورد بازخوانی قرار داد. اندیشه دوگین تلاشی است برای ترسیم چهره شرارت بار از غرب و لیبرالیسم، و امید کاذب به تاسیس نظمی نوین. اما، با نگاهی سریع بر متن و نقاط کلیدی آن چهره پنهان اندیشه وی پدیدار می گردد؛ اندیشه ای که بیش از آنکه نشانی از رشد و پویایی داشته باشد، خود خبر از زوال و انزوایش می دهد.

این درسی به بررسی مناسبات قدرت محور در جهان اسلام و ایران در عالم قدیم می پردازد.در این بررسی سعی خواهد شد سرشت اجتماع سیاسی و الگوی مناسبات حکم و اطاعت در مناسبات اجتماعی در جغرافیای اسلامی و ایرانی مورد تحلیل قرار گیرد.همچنین، سازمان ها و الگوهای حکمرانی حاکم بر دستگاه های حکومت در این دوره مورد مطالعه و تحلیل قرار خواهد گرفت.

در چند دهه اخیر، خاورمیانه شاهد خشونت و جنگ بوده است.یکی از علل برآمدن این خشونت ها در این منطقه وجود روایت های ستیزه جویانه دینی از نظم می باشد. گروه های سلفی و اسلام گرای رادیکال، با رجوع به روایت های گذشته گرایانه از نظم دینی عامل مهمی در خلق خشونت در منطقه بوده اند. با توجه به اینکه دانش فقه متکفل اصلی ترسیم ادراکات مومنان از نظم اجتماعی می باشد، این سوال قابل طرح است که چه نوع ادراک فقهی از نظم اجتماعی می تواند، به ایجاد صلح در منطقه خاورمیانه کمک نماید؟